‘Wat is nou mijn bestemming in het leven? Ik heb best lang gezocht naar het antwoord op die vraag. Maar ik heb het gevonden, meer dán zelfs. Omdat ik mijn interesses achterna ging. Omdat ik op ‘treinen’ sprong die toevallig langskwamen. Omdat ik soms gewoon maar wat deed, struikelde en wijzer weer overeind kwam. Omdat ik mijn tekortkomingen accepteerde en leerde vertrouwen op mijn kracht. En omdat ik mensen om me heen had die me steunden. Dat is precies wat ik mijn cliënten ook wil meegeven: het gaat nooit vanzelf en is zeker niet altijd makkelijk, maar ook jij kunt (meer) grip krijgen op je leven.

Hoe mijn zoektocht verliep en hoe zinvol die was? Daarvoor neem ik je graag mee terug in de tijd, naar de periode vlak na de middelbare school. Wat zou ik eens gaan studeren? Ik had geen idee, maar ja, ik moest toch wat … Het werd de hbo-studie Sport, Gezondheid & Management. De keuze voelde nogal lukraak, maar als ik terugkijk op de afgelopen jaren zijn precies die drie aandachtsgebieden toch wel terugkerende thema’s. Daar over straks meer.

Ik studeerde af, hoopte aan de slag te gaan, maar vacatures waren er niet. Wat nu? Weet je wat, dacht ik: ik ga vrijwilligerswerk doen op een dovenschool in Malawi. Malawi is een arm land, mensen hebben er werkelijk niets. Vinden wij. Maar de Malawiërs kijken daar zelf heel anders tegenaan: het leven komt zoals het komt, en daar kun je maar beter vrede mee hebben. De les die ik leerde: niet alles is maakbaar. Je hebt met sommige omstandigheden gewoon maar te dealen.

In mijn werk zie ik dat keer op keer. Een verslaving kan zo sterk zijn, dat je er met de beste wil van de wereld niet vanaf komt. Psychische problemen kunnen zó onderdeel zijn van je ‘zijn’, dat je er mee zult moeten leren leven. Maar niet ieder probleem hoeft (helemaal) de wereld uit om tóch een betekenisvol leven te hebben. Dat is voor mij de crux als ambulant begeleider.

Na Malawi rolde ik via-via binnen bij een organisatie die focuste op mensen die in de reguliere hulpverlening niets meer te halen hadden. Een schot in de roos: bull’s eye! Ik heb me laten bijscholen, vooral om mijn theoretische basis op orde te krijgen. Want uiteindelijk komt de begeleiding van mensen met zeer complexe problematiek toch vooral neer op fingerspitzengefühl en ervaring. Precies volgens protocol werken? Niet iedere situatie is te vangen in voorschriften. Alleen op vaste momenten langskomen? Dan schiet je te kort, want het leven zit vol ontregelende verrassingen. Juist voor deze mensen moet je meer zijn dan een begeleider. Je moet hun maatje zijn, zonder oordeel of drang, en altijd bereikbaar.

In die baan voelde ik me als een vis in het water. En toch, toen er een spreekwoordelijke trein langskwam, sprong ik erop: ik werd manager bedrijfsvoering bij een zorgorganisatie. Een mooie kans om mijn studie te verzilveren én om de zorg van de bedrijfskundige kant te bekijken. Aan de ene kant was het heerlijk om helemaal in wet- en regelgeving te duiken – ik vind het heerlijk om een specifiek onderwerp helemaal uit te diepen. Aan de andere kant was het me allemaal wat te ‘smal’: veel achter het bureau, weinig met mensen. Dat loste ik op door een opleiding tot erkend sportmasseur te volgen – opnieuw een link naar de hbo-studie uit mijn verleden.

Maar het bleef wringen, dat moge duidelijk zijn: ik ben weer ambulant begeleider, opnieuw voor mensen met zeer complexe problematiek. Bij hen aan de keukentafel, omringd door de rauwe randen van hun leven, komt alles wat mij drijft samen en maak ik echt verschil.’

Bart Jensen